Met verdere optimalisatie kan landgebaseerde kokkelkweek een klimaatbestendig en rendabel alternatief worden voor landbouw in verzilte kustgebieden. Daarnaast kan de kokkelkweek bijdragen aan het verminderen van de druk op wilde schelpdierbestanden en aan het vergroten van voedselzekerheid in een veranderend klimaat. Dat is de belangrijkste conclusie uit de studie die in 2023 werd uitgevoerd in het veldlaboratorium van Stichting Zilte Zones in Polder Wassenaar op Texel. De resultaten werden recent gepubliceerd.
Onderzoekers van Wageningen Marine Research kweekten in het Texelse veldlab kokkels uit de Waddenzee met verschillende waterverversingsregimes (50, 250, 450 en 600 kubieke meter per getij). De resultaten tonen aan dat hogere waterverversing tijdens de voorjaarsalgenbloei de groei bevordert, doordat meer fytoplankton werd aangevoerd.
Na de bloei bleken lagere verversingssnelheden juist gunstig voor het fytoplankton, maar leidde dit niet tot extra kokkelgroei. De grootste schelpengroei vond plaats tussen april en juni, met een gemiddelde toename van +7 millimeter.
De conditie-index, de graadmeter voor de vleesinhoud van de kokkels, piekte in mei bij hoge verversing en daalde weer na de voortplanting. In de raceways waar de verversingssnelheden vanaf het begin al lager waren, was de conditie van de kokkels direct al lager, waarschijnlijk door voedseltekort.
Overleving belangrijkste beperkende factor
De onderzoekers concludeerden dat overleving de beperkende factor is; gemiddeld was de overleving met zo’n 21 procent laag. In een van de raceways was sprake van massale kokkelsterfte, de overige bassins leverden economische opbrengsten die vergelijkbaar zijn met winsten uit traditionele landbouwgewassen in onze regio. En dus is er zeker economische potentie aanwezig, aldus het onderzoeksteam.
Met beter uitgangsmateriaal, optimalisatie van het zaaitijdstip en het terugbrengen van de stress bij de kokkels tijdens het transporten, is veel winst te behalen. Deze factoren zijn cruciaal voor economisch interessante opbrengsten en zorgen voor een duurzaam perspectief voor landgebaseerde kokkelkweek.
Shell yeah! Cockle farming as alternative land use in salinized coastal lowlands − A case study on Texel, The Netherlands
E.M. Kingma, M.C. Keur, S.T. Glorius, J.R. Graal, M.E.B. van Puijenbroek, R.W. Nauta
