21 juli 2024
Het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) heeft een subsidie toegezegd van 625.000 euro voor de aanleg van een duiker in Polder Wassenaar. Door de open verbinding met zee ontstaat een voedselrijk kweldergebied, waar eb en vloed de inrichting bepalen en vogels een broed- en foerageerplek kunnen vinden. Terreineigenaar Staatsbosbeheer neemt vanaf volgend jaar het volledige gebied weer zelf in beheer. In 2025 moet het onderzoekslab, dat in een deel van de polder is gehuisvest en wordt geëxploiteerd door Stichting Zilte Zones (SZZ), worden ontmanteld. Op de proeflocatie wordt nu nog onderzoek gedaan naar de randvoorwaarden voor commerciële teelten binnen de mariene aquacultuur. Ondernemers en onderzoekers van Wageningen Marine Research (WMR) werken hierin samen. Het praktijkonderzoek naar een kweekkringloop met kokkels, garnalen en zeewier wordt in de loop van dit jaar afgerond. De stichting is hard op zoek naar een nieuwe proeflocatie voor pilotprojecten op Texel om de mariene aquacultuur in Noord-Nederland te kunnen versterken.
Natuurontwikkeling
Met Staatsbosbeheer is afgesproken dat het veldlaboratorium in 2025 wordt ontmanteld en dat de polder wordt omgevormd tot een kweldergebied met zout-zoetovergangen. Kwelders zijn begroeide stukken land die direct aan zee grenzen. Bij storm of hoog water komt een kwelder onder water te staan. Met de subsidie wordt een duiker aangelegd door de dijk, waardoor het zeewater vrij in- en uit kan stromen. Een duiker is een kokervormige constructie in een weg of toegangsdam, met als doel om wateren met elkaar te verbinden. Planten, weekdieren en kleine vissen kunnen via de duiker eenvoudig in en uit de polder. Dit heeft een positief effect op de biodiversiteit in het gebied. De hoeveelheid water die per getijde in en uit de polder stroomt zorgt voor unieke situaties met bijbehorende vegetatie, bodemleven en vogels. Dit heeft een positieve werking op de natuur in het
noorden van Texel. Polder Wassenaar wordt daarmee een bijzonder gebied met een grote diversiteit aan planten en dieren. Een van de bronnen waaruit het Rijk investeert in natuurversterking in het Waddengebied is het zogeheten Ecologisch Impulspakket Waddengebied. Dit is mede mogelijk gemaakt door een financiering van NextGenerationEU, een investeringsfonds dat een digitaal, gezond en sterk Europa nastreeft.
Op de artist impression is te zien hoe de polder er uit kan komen te zien. Onderaan de beoogde locatie voor de duiker die zorgt voor de verbinding van de Waddenzee met het water aan de andere kant van de dijk.
16 juli 2024
Afgelopen week bracht een delegatie van de Dubbele Dijk in Groningen een bezoek aan de onderzoekslocatie van Stichting Zilte Zones in Polder Wassenaar. Nu er een Europese subsidie is toegezegd voor een proefboerderij tussen de Groningse dijken, kwamen betrokken onderzoekers en ondernemers naar Texel om kennis op te doen over mariene aquacultuur en zilte teelten en een mogelijke samenwerking af te tasten.
In het gebied tussen de zeedijk en de extra aangelegde binnendijk kan vanaf 2025 via een getijdenduiker gecontroleerd zeewater worden binnengelaten, zoals dat in Polder Wassenaar met een hevelleiding gebeurt. Dan ontstaan mogelijkheden om de mariene aquacultuur, die in het Groningse gebied nu maar in geringe mate mogelijk is, op te schalen. Hiervoor is een project opgestart onder leiding van de Hanze Hogeschool in Groningen. Net als op Texel werken ondernemers en onderzoekers hierin samen. Zij lieten zich in Polder Wassenaar, waar al langere tijd onderzoek plaatsvindt naar mariene aquacultuur, informeren over de werkwijze op Texel en het lopende onderzoek van Wageningen Marine Research naar de binnendijkse kringloopteelt van kokkels, garnalen en zeewier.
De Groningse delegatie, onder aanvoering van projectleider Rob van Haren, gaat met de projectpartners van de proefboerderij in Dubbel Dijk onderzoeken of en in hoeverre kennisdeling en samenwerking met het Texelse consortium en Stichting Zilte Zones kan leiden tot versterking van beide organisaties.
3 juni 2024
Klaas Dankert, voormalig voorzitter van Stichting Zilte Zones, is op 25 mei jl. als gevolg van een fietsongeluk overleden. Dankert nam in 2003 afscheid als burgemeester van Het Bildt. Na zijn pensionering bleef hij politiek actief en vervulde hij diverse bestuursfuncties. Hij vond het belangrijk om zich in te zetten voor de gemeenschap. Vanwege zijn belangstelling voor en betrokkenheid bij het Waddengebied werd hij in 2014 bij de oprichting de eerste voorzitter van Stichting Zilte Zones. Onder zijn voorzitterschap werd in samenwerking met terreineigenaar Staatsbosbeheer, Koninklijke NIOZ, Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier en Meromar Seafoods uit Harlingen het zuidelijk deel van Polder Wassenaar ingericht als proefterrein voor binnendijkse kokkelteelt. Dankert verrichtte de officiële opening van de kokkelakker annex veldlaboratorium (met veiligheidshelm midden op de foto). In 2017 droeg hij het stokje over aan Bob Verburg. Het huidige onderzoek borduurt voort op de proeven die onder zijn voorzitterschap zijn gestart. Dankert werd 82 jaar.
28 mei 2024
Jelle Beemsterboer, gedeputeerde van de provincie Noord-Holland voor Wonen, Landbouw en Visserij, liet zich woensdag in Polder Wassenaar op Texel uitgebreid informeren over het onderzoek dat in het veldlaboratorium van Stichting Zilte Zones plaatsvindt. Beemsterboer was onder de indruk van de resultaten tot nu toe en heel geïnteresseerd in de commerciële mogelijkheden van mariene aquacultuur voor ondernemers uit de visserijsector.
Een consortium van onderzoekers van Wageningen Marine Research en ondernemers uit de visserijsector startte in 2022 met een (vervolg)onderzoek naar de mogelijkheden om soorten die van nature in de Waddenzee leven succesvol te kweken in verzilte gebieden. Uit eerdere proeven bleek al dat kokkels zich in potentie zouden kunnen ontwikkelen in de polder. In het lopende onderzoek wordt de eerder opgedane kennis ingezet om een vertaalslag te kunnen maken naar commerciële teeltmogelijkheden. De gedeputeerde werd door Franke Hoekstra, bestuurslid van Stichting Zilte Zones dat de onderzoekslocatie exploiteert, bijgepraat over de rol en ambities van de stichting: ’We willen als stichting het kenniscentrum voor de mariene aquacultuur in Noord-Nederland worden.’ Uit onderzoek in 2022 van Bureau Wing, in opdracht van het Investeringskader Waddengebied (IKW), is gebleken dat in het Waddengebied goede perspectieven zijn voor de teelt van schelpdieren en dan met name voor kokkels.
Kasper van Kraaij (links), beheerder van het veldlab, en Franke Hoekstra (derde v. links) geven Jelle Beemsterboer (2e v. rechts) uitleg over de werkzaamheden in de polder.
Kansen voor regionale economie
Beemsterboer, die zich goed had voorbereid op zijn bezoek aan de polder, wilde van de ondernemers in het consortium weten wat een reële oppervlakte zou moeten zijn voor commerciële kokkelteelt en of er voldoende afzetmogelijkheden zijn. Kokkelvissers Robert en Mark Seinen van visserijbedrijf Meromar Seafoods BV, partner in het onderzoek, lieten weten dat de vraag naar kokkels momenteel veel groter is dan het aanbod. Het vinden van een geschikte locatie om op grote schaal kokkels op verzilt land te kweken is lastig. Beemsterboer vroeg zich af of er een businesscase is te schetsen als de vraag zo groot is en hoe de opbrengst van aquacultuur zich verhoudt tot die van de landbouw. Ondernemer Erik Moesker van Noordoogst Aquaponics praatte de gedeputeerde bij over de proeven met garnalen. Hij onderzoekt of ondermaatse garnalen in de waterlopen van Polder Wassenaar zijn op te kweken tot premium size met een goede marktwaarde. Moesker voorspelde Beemsterboer dat de visserij van morgen deels op het land zal gaan plaatsvinden. ‘Het is beter voor de natuur en er is minder verspilling. ‘
Zowel Hoekstra als Seinen vroegen aandacht voor de hobbels rond mariene aquacultuur waar vissers en onderzoekers mee te maken hebben.
Leden van het onderzoeksteam van WMR (links) laten kokkels zien die in het lab worden gekweekt. Kokkelvisser Robert Seinen geeft uitleg.
Nieuwe proeflocatie
Een ander gespreksonderwerp was de zoektocht naar een nieuwe locatie voor pilots en onderzoeksprojecten. Het huidige veldlaboratorium van Stichting Zilte Zones moet eind van dit jaar worden ontmanteld, zodat eigenaar Staatsbosbeheer het terrein, volgens afspraak, na tien jaar weer terugkrijgt en kan herinrichten als natuurgebied. De zoektocht naar een andere locatie in Noord-Nederland en liefst op Texel is niet eenvoudig, zo liet Hoekstra de gedeputeerde weten.
Naar aanleiding van dit werkbezoek komt er een vervolggesprek tussen de gedeputeerde en het stichtingsbestuur.
17 mei 2024
Op woensdag 22 mei komt Jelle Beemsterboer, lid van Gedeputeerde Staten van de provincie Noord-Holland, voor een werkbezoek naar Texel. Onderdeel van zijn programma is een bezoek aan het veldlaboratorium in Polder Wassenaar. Op uitnodiging van het bestuur van Stichting Zilte Zones neemt Beemsterboer een kijkje bij het lopende onderzoek in de polder en wordt hij geïnformeerd over de pilotprojecten met mariene aquacultuur die er plaatsvinden en het belang van een dergelijke proeflocatie. Door het aflopen van de overeenkomst met Staatsbosbeheer moet het onderzoeksstation in Polder Wassenaar volgend jaar worden ontmanteld en wordt het terrein weer ingericht als natuurgebied. De stichting is naarstig op zoek naar een nieuwe locatie, op Texel of elders in Noord-Nederland. Volgens Bob Verburg, voorzitter van Stichting Zilte Zones, biedt mariene aquacultuur zowel economisch als ecologisch kansen voor de noordelijke provincies en is het van groot belang dat er een nieuwe locatie komt. De stichting wil graag aquatisch onderzoek blijven faciliteren.
16 april 2024
Of hij niet eens iets wilde proberen met garnalen. Want over de opkweek van de Hollandse garnaal Crangon crangon was nog maar weinig bekend. Die uitdaging wilde Erik Moesker, eigenaar van Noordoogst Aquaponics, wel aangaan. Inmiddels is hij betrokken bij verschillende onderzoeksprojecten die zich (zijdelings) richten op de opkweek van garnalen. Dat dit gepaard gaat met de nodige uitdagingen, en inventiviteit en doorzettingsvermogen vraagt, blijkt wel uit het interview met Moesker in het magazine AQUAcultuur van het NGvA, het Nederlands Genootschap voor Aquacultuur. Daarin gaat de garnalenkweker in op de hobbels die hij moet nemen en de commerciële kansen voor kweekgarnalen.
Erik Moesker maakt deel uit van het consortium bedrijven en onderzoekers dat in Polder Wassenaar onderzoek doet naar kweekkringlopen met kokkels, garnalen en zeewier. Lees hieronder het hele interview met Moesker in AQUAcultuur (https://www.ngva.org/)
Aquacultuur erik moesker
